19/8/09

Οι Άγιοι Ιάσων και Σωσίπατρος και η λατρεία τους στην Κέρκυρα


Η Κέρκυρα θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «πόλη των Αγίων», καθώς, όχι μόνο οι εκκλησίες είναι πολυάριθμες, αλλά εδώ βρίσκονται πολυάριθμα λείψανα, ακόμη και σκηνώματα. Παρά ταύτα, η ιδιαίτερη σχέση που έχει αναπτυχθεί μεταξύ των ευσεβών Κερκυραίων και του πολιούχου του νησιού, Αγίου Σπυρίδωνα, οδηγεί συχνά στην «παραμέληση» των υπολοίπων Αγίων της Κέρκυρας.
Δύο από τους Αγίους που κατέχουν σχετικά δευτερεύουσα θέση στη συνείδηση των Κερκυραίων είναι οι Ιάσων και Σωσίπατρος, εκ των εβδομήκοντα Αποστόλων. Η πραγματική τους ιστορία, ακόμα και η δράση τους στην Κέρκυρα δεν είναι με ακρίβεια γνωστή. Οι περισσότερες πληροφορίες προέρχονται από τα Μηνολόγια και έναν πάπυρο του 12ου αιώνα, τον οποίο ο Σ. Παπαγεώργιος ονόμασε χάριν ευκολίας «Πράξεις των Αποστόλων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου». Παρά ταύτα, ο ίδιος συγγραφέας αναγνωρίζει ότι και τα δύο κείμενα βρίθουν ανακριβειών, αφού, μάλιστα συντάχθηκαν πολλούς αιώνες μετά την εποχή των Αποστόλων.
Σε κάθε περίπτωση, είναι γεγονός ότι η Κέρκυρα χρωστά τον εκχριστιανισμό της στους Αγίους αυτούς. Οι πρώτοι Κερκυραίοι Χριστιανοί προσηλυτίστηκαν χάρη στο κήρυγμά τους, ενώ η παράδοση τους θέλει να κτίζουν και τους πρώτους ναούς στο νησί. Μάλιστα, ο Άγιος Σωσίπατρος μαρτύρησε από τον κυβερνήτη Δατιανό, συμβάλλοντας με το παράδειγμά του στην εξάπλωση της νέας θρησκείας.
Οι πληροφορίες που διαθέτουμε για τη μεσαιωνική ιστορία της Κέρκυρας είναι αποσπασματικές και περιορισμένες, οπότε δεν μπορούμε να αποφανθούμε σχετικά με τη λατρεία των δύο Αγίων στο νησί κατά την περίοδο αυτή. Μοναδικό τεκμήριο, ίσως, στέκει ο ναός τους στον Ανεμόμυλο, ο οποίος φαίνεται πως κτίστηκε κατά τον δέκατο αιώνα, αφιερωμένος αρχικά στον Άγιο Ανδρέα. Ακόμη και από αυτό το στοιχείο, όμως, προκύπτει ότι οι δύο Απόστολοι τιμούνταν μεν στην Κέρκυρα, αλλά η λατρεία τους δεν ήταν ιδιαιτέρως διαδεδομένη.
Κατά τους επόμενους αιώνες τα πράγματα δεν άλλαξαν ιδιαίτερα. Η εκκλησία των Αγίων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου ουδέποτε μεταφέρθηκε εντός των τειχών ώστε να μεταφερθεί, ούτε εξελίχθηκε σε μεγάλο προσκύνημα. Ακόμη, παρά τις πλείστες αργίες και θρησκευτικές εορτές της εποχής, φαίνεται ότι η 29 Απριλίου που τιμάται η μνήμη τους, δεν συμπεριλαμβάνονταν σε αυτές. Μόνο στα μέσα του 19ου αιώνα ενδιαφέρθηκε ο τότε Μητροπολίτης Κερκύρας ώστε να ανακηρυχθεί αυτή η ημέρα αργία και εορταστική:

Επιστολή του Μητροπολίτη Κερκύρας για την εορτή των Αγίων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου (19ος αι.)

Προς τον Ευγενή Κύριον Κόμητα Σπυρίδωνα Βούλγαρη, επί της Θρησκείας Δημογέροντα
Εκ της Μητροπόλεως Κερκύρας
Τη 28 Απριλίου 1853 Ε.Σ.

Κύριε Κόμη

Καλώς γιγνώσασθαι πόσον οι Κερκυραίοι οφείλομεν ίνα εορτάζομεν και τιμώμεν την 29 ημέραν του Απριλίου, εν η επιτελείται η μνήμη των Αγίων και Πανευφήμων Αποστόλων Ιάσωνος και Σωσιπάτρου, οίτινες πρώτοι εκήρυξαν εν τη νήσω ταύτη την αμώμητον πίστιν του Χριστού, εξιλάσαντες την τότε επικρατούσαν ενταύθα πλάνην της πολυθεΐας και ειδωλολατρίας. Αλλά, κατά δυστυχίαν, η επίσημος και αγία ταύτη ημέρα περιφρονείται και βεβηλούται, όντων ανεωγμένων των εργαστηρίων, και απάντων σχεδόν εργαζομένων. Διό παρακαλώ ίνα υποβάλητε τούτο εις την σύσκεψιν του Επαρχιακού Συμβουλίου, ίνα διαταχθώσι τα δέοντα, όπως συναριθμηθή και η προκειμένη εορτή μετά των άλλων των ήδη διωρισμένων. Ευελπιστώ δε ότι ο ένθερμος ζήλος πρις την αμώμητον ημών πίστιν και τα πατριωτικά αισθήματα, άτινα χαρακτηρίζουσι τα μέλη του Επαρχιακού Συμβουλίου, θέλουσιν ασμένως παραδεχθεί την παρούσαν μου πρότασιν.
Δέξασθε παρακαλώ την διαβεβαίωσιν της εξαιρέτου μου πρις υμάς υπολήψεως, μεθ’ ης υποσημειούμαι.
Της υμετέρας Ευγενείας
Διάπυρος προς Θεόν ευχέτης
Αθανάσιος
Μητροπολίτης Κερκύρας
Α.Ν.Κ., Μητροπολίται, Φακ. 139, υποφ. 11



(το παρόν αρθρο συντάχτηκε από τον Ανδρέα Γραμμένο και δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα "Η Κέρκυρα Σήμερα")

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου


ΤΑ ΑΡΘΡΑ ΠΟΥ ΑΝΑΡΤΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΙΣΤΟΛΟΓΙΟ ΕΙΝΑΙ ΔΙΑΘΕΣΙΜΑ ΓΙΑ ΧΡΗΣΗ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΕΣ.
ΜΟΝΗ ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΑΚΟΛΟΥΘΕΙΤΑΙ Η ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ, ΔΗΛΑΔΗ Η ΑΝΑΦΟΡΑ ΣΤΟΝ ΣΥΝΤΑΚΤΗ ΚΑΘΕ ΑΡΘΡΟΥ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ.